ASHAB-I SÜNEN – SÜNENİ
ERBA’A
SÜNEN :
Sünnet'in çoğulu olan sünen, Hz. Peygamber'in sünnetini aksettiren
hadislerin yazılı olduğu kitaba denir.
Hz. Peygamber'in söz, fiil ve takrirlerinden ibaret sünnetini aksettiren
hadisler toplanıp konularına göre tasnif edildikten sonra çeşitli metotlarla
bir araya getirilmiş ve kitaplara yazılmıştır. Böyle meydana gelen kitapların
bir kısmı cami türündendir. Bir kısmı ise fıkıh bablarına göre tasnif edilmiş
ahkâm hadislerini ihtiva eder. Bunlar sünen tipi kitaplardır.
Sünen kıtalarında umumiyetle merfû yani Hz. Peygamber (s.a.s)'e
ait hadisler bulunur. Bu hadislerin hepsi ibadet, mu'amelat ceza ve edeb
denilen ahlakî davranışlarla ilgilidir. Bunların hepsi ki-tab ana bölümünü
teşkil eden bablar içindedir. Bu özelliğiyle sünen kitapları cami türü
kitaplardan ayrılırlar. Ayrıca sünenlerde en fazla ahkam hadisleri olduğundan
şer'î bir hükme esas olmayan hadislere genelde rastlanmaz.
Sünen kitapları ikinci hicri asrın ilk yarısından itibaren
yazılmaya başlanmıştır. Hadisin altın çağı kabul edilen üçüncü hicri asra
gelinceye kadar geçen zaman içinde pek çok sünen kitabı tertip edilmiştir.
Sünen kitabı tertip eden muhaddislerden birkaçı şu isimlerdir: Mekhûl eş-Şâmî,
İbn Cureyc, Sa'id b. Ebî Arûbe, İbn Ebî Zi'b, İbrahim b. Tahmân, Hammâd b.
Seleme, Abdullah İbnu'l-Mubârek, el-Velîd b. Müslim, Sa'id b. Mansûr,
ed-Dârimî, Ebu Davud, İbn Mâce, en-Nese'î, Tirmizî...
Bu muhaddislerin eserleri arasında Ebu Davud, Tirmizî, Nese'i ve İbn
Mâce”nin sünenleri diğerlerine nazaran daha meşhur olmuştur. Bunlara Sünen-i
Erba'a denilmiştir. Bu kitaplar hakkında başlıkları altında kısa bilgiler
verilmiştir. İsimleri anılan dört muhaddise ashâb-ı sünen diyenler vardır.